Κόλλυβα

Πολλοί και διάφοροι οι τρόποι και οι συνταγές για κόλλυβα. Άλλοι προσθέτουν κουφέτα, άλλοι διάφορους ξηρούς καρπούς, σταφίδες –για να γλυκαίνουν τον πόνο— κάποιοι βάζουν ρόδια και μαϊντανό –που συμβολίζει τον ‘τόπο χλοερό’. Κάποιοι, αντί για το καβουρντισμένο αλεύρι —που σκοπό έχει να απορροφάει τα υγρά— βάζουν τριμμένα στραγάλια. Τα στραγάλια προτιμώ κι εγώ, και σας τα προτείνω στη συνταγή που ακολουθεί.

337

Φυλάξτε το νερό στο οποίο έβρασε το σιτάρι, όπως κάνουν σε πολλά μέρη της Ελλάδας, για να κάνετε ασουρέ, ένα χωριάτικο ζελέ, σε μπολάκια ή ποτήρια στο ψυγείο, προσθέτοντας φρέσκα ή ξερά φρούτα και ξερούς καρπούς. Είναι γεμάτο θρεπτικά συστατικά και γήινη νοστιμιά.

Για περίπου 30 άτομα

2 1/2 φλιτζάνια σιτάρι
1 κουτ. γλυκού αλάτι
2 φύλλα δάφνη
2 ξύλα κανέλλα
1 κουτ. γλυκού γαρύφαλλα ολόκληρα
3/4 – 1 φλιτζάνι στραγάλια, αλεσμένα στο μπλέντερ να γίνουν σκόνη
1 1/2 φλιτζάνι αμύγδαλα ξεφλουδισμένα και χοντροκομμένα
1 1/2 φλιτζάνι καρύδια χοντροκομμένα
3/4 φλιτζανιού σουσάμι καβουρδισμένο, και ελαφρά χτυπημένο στο γουδί
1 φλιτζάνι σταφίδα ξανθή
1 φλιτζάνι σταφίδα μαύρη
1 φλιτζάνι σπόρια ρόδι (προαιρετικά)

1/2 φλιτζάνι μαϊντανό ψιλοκομμένο
1 1/2 κουτ. γλυκού κανέλλα τριμμένη
1 1/2 φλιτζ. ζάχαρη άχνη
Ζάχαρη άχνη και αμύγδαλα ξεφλουδισμένα, ολόκληρα, για στόλισμα

Σε τρυπητό ξεπλύντε το σιτάρι και βάλτε σε μεγάλη κατσαρόλα. Βάλτε νερό να τα σκεπάσει, προσθέστε το αλάτι και τη δάφνη. Στ κομμάτι τουλουπάνι, δέστε τα ξύλλα κανέλα και τα γαρύφαλλα, και βάλτε επίσης στην κατσαρόλα. Όταν πάρει βράση, χαμηλώστε τη φωτιά και σιγοβράστε 1 1/2 ώρα περίπου, ανακατώνοντας πότε πότε. Μην πολυβράσετε. Αν χρειαστεί βάλτε λίγο νερό. Στραγγίστε, φυλάξτε το νερό, πετάξτε δάφνη και τουλουπάνι.

Οταν στραγγίσουν οι κόκκοι του σταριού, απλώστε σελινή πετσέτα, και αφήστε να στεγνώσουν 5-6 ώρες ή μια νύχτα.

338

Σε μεγάλη γαβάθα, ανακατέψτε με το χέρι το σιτάρι με τα αμύγδαλα, τα καρύδια, το σουσάμι, τις σταφίδες, το ρόδι, το μαϊντανό, και την κανέλλα. (Μέχρι εδώ, μπορείτε να προετοιμάσετε από την προηγούμενη).

Προτού να σερβίρετε, προσθέστε τη ζάχαρη και τα αλεσμένα στραγάλια, ανακατέψτε καλά με το χέρι, και αδειάστε σε πιατέλα. Πατήστε με τα χέρια να πάρει σχήμα σταθερό και στρογγυλωπό, πασπαλίστε με τη ζάχαρη άχνη, και με τα αμύγδαλα φτιάξτε σταυρό ή άλλο σχέδιο.

Σερβίρετε με μεγάλο κουτάλι σε μικρά πιάτα, ή σε χάρτινα σακουλάκια ή χαρτοπετσέτες, όπως στα μνημόσυνα.

Share

Read More

Τυρόγλυκο με φέτα και μυζήθρα, σε κρούστα καταϊφι, με αμύγδαλα και γλυκό νεράντζι

Από το βιβλίο μου Της Μεσογείου τα Πικάντικα (Πατάκης).
Ετοιμάστε το τουλάχιστον μια μέρα πριν, για να παγώσει, προτού να το βάλετε στην πιατέλα για να το σερβίρετε.

Cheese-Cake-430
Αnastasios Mentis www.mentistudio.com

Για 12 άτομα (2 μακρυές φόρμες κέικ)

Ηλιέλαιο για τις φόρμες
300 γραμμ. φέτα μαλακιά, κομμένη σε κομμάτια
2 φλιτζάνια ζάχαρη
600 γραμμ. ολόπαχη μυζήθρα ή ανθότυρο, ή 400 γραμμ. μυζήθρα και 200 γραμμ. μανούρι
6 αβγά
3 κ. σούπας κρέμα γάλακτος
3 κ. σούπας κορφλάουερ
Ξύσμα από 2 λεμόνια (ή 1 λεμόνι και 1 πορτοκάλι, ή μανταρίνι)

1/2 πακέτο φύλλο καταϊφι (ξεπαγωμένο, σύμφωνα με τις οδηγίες του πακέτου)
3-4 κ.σ. βούτυρο, πολύ μαλακό
1/2 φλιτζάνι αμύγδαλα χοντροαλεσμένα
2 φλιτζάνια μαρμελάδα νεράντζι ή μανταρίνι (ή γλυκό κουμκουάτ ή νεράντζι ψιλοκομμένο)

Αλείψτε με ηλιέλαιο 2 μακρυές φόρμες για κέικ από αλουμινόχαρτο (μιας χρήσης), η αν χρησιμοποιήσετε ταψάκια στρώστε τα με λαδόχαρτο.

Προθερμάνετε το φούρνο στους 160 βαθμούς.

Στο μίξερ ή σε μεγάλο μπλέντερ βάλτε τη φέτα, τη ζάχαρη, τη μυζήθρα –ή ότι τυρί διαλέγετε– και καθώς το μοτέρ δουλεύει, προσθέστε τα αβγά, ένα-ένα και δουλέψτε να αναμιχθούν. Ανακατώστε σε γαβάθα το κορνφλάουερ με την κρέμα και προσθέστε το στο μίγμα του μίξερ, δουλεύοντας μερικά δευτερόλεπτα να ενσωματωθεί. Αδειάστε το μίγμα στις φόρμες και τοπθετήστε τες μέσα σε μεγαλύτερο βαθουλό ταψί. Τοποθετήστε στο κάτω μέρος του φούρνου, και αδειάστε στο ταψί ζεστό νερό που να φτάνει κάπου στα μισά της φόρμας με το μίγμα των τυριών.
Ψήστε περίπου 1 ώρα, μέχρι να πήξει η κρέμα. Βγάλτε τις φόρμες από το φούρνο, αλλά μην τον σβήσετε.
Τοποθετήστε το ψημένο τυρόγλυκο σε σχάρα να κρυώσει. Οταν είναι κρύο, σκεπάστε με αλουμινόχαρτο και αφήστε στο ψυγείο μια νύχτα ή τουλάχιστον 3-4 ώρες. Μπορείτε να το κρατήσετε στο ψυγείο μέχρι 4 μέρες προτού να τελειώσετε το γλυκό.

Σε λαμαρίνα στρωμένη με λαδόχαρτο απλώστε το καταϊφι, ανακατώστε με το βούτυρο και δουλέψτε με τα δάχτυλα να λαδωθούν οι κλωστές. Δώστε του σχήμα μακρουλό, περίπου ακολουθώντας το σχήμα του πιάτου όπου θα σερβίρετε το γλυκό. Πασπαλίστε με τα αμύγδαλα, και ψήστε στη μέση του φούρνου για 10-12 λεπτά, ή μέχρι να ροδίσει το καταϊφι.

Για να τελειώσετε το γλυκό, μεταφέρετε το ψημένο καταϊφι στην πιατέλα, και πάνω αναποδογυρίστε τη μιά ή και τις δύο φόρμες με το παγωμένο τυρόγλυκο. Βάλτε από πάνω μαρμελάδα ή γλυκό, και σερβίρετε κόβοντας κομμάτια, και δίνοντας μαζί και κριτσανιστή βάση καταϊφι.

Share

Read More

Σιμιγδαλένιος ή καλαμποκένιος χαλβάς με πορτοκαλένιο σιρόπι και φυστίκια

Αυτή είναι η δική μου εκδοχή του κλασικού σιμιγδαλένιου χαλβά. Ο χυμός πορτοκαλιού τον κάνει ακόμα πιο ενδιαφέροντα, ενώ αντικαθιστώντας το σιμιγδάλι με καλαμπόκι έχετε ένα υπέροχο, νόστιμο γλύκισμα χωρίς γλουτένη.

halva-cornmeal-small

Για 12 με 15 μερίδες

2/3 φλιτζ. ελαφρύ ελαιόλαδο
1 φλιτζ. σιμιγδάλι ψιλό, ή κίτρινο καλαμποκάλευρο
1 φλιτζ. χοντρό σιμιγδάλι ή πολέντα καλαμποκιού
1/2 φλιτζ. αμύγδαλα, ασπρισμένα και κομμένα στα 4 (προαιρετικα)
1/3 φλιτζ. κουκουνάρι ή καρύδι (προαιρετικόά)

Για το σιρόπι: 
1 φλιτζάνι νερό
4 φλιτζάνια χυμό πορτοκαλιού
2 φλιτζάνια ζάχαρη
1 ξυλάκι κανέλα
1 κουταλιά της σούπας γαρίφαλλα
1 μεγάλο κομμάτι φλούδα από λεμόνι ή πορτοκάλι

Κανέλα σκόνη, για το σερβίρισμα
Χοντροκομμένα φιστίκια, για το σερβίρισμα

Πρώτα ετοιμάστε το σιρόπι:
Σε μια κατσαρόλα βάλτε το νερό, τον χυμό πορτοκαλιού μαζί με τη ζάχαρη, την κανέλα, το γαρίφαλο, τις φλούδες λεμονιού ή πορτοκαλιού και αφού πάρουν μία βράση, σιγοβράστε τα για 10 λεπτά. Περάστε το σιρόπι από σουρωτήρι και πετάξτε το γαρίφαλο, την κανέλα και τις φλούδες.

Σε βαθιά κατσαρόλα βάλτε το ελαιόλαδο να ζεσταθεί και προσθέτετε το σιμιγδάλι (από στάρι ή καλαμπόκι, ό,τι χρησιμοποιείτε). Ανακατεύοντας συνεχώς με μία ξύλινη κουτάλα, σοτάρετε τπυε κόκκους σε μέτρια φωτιά για περίπου 15 λεπτά ή περισσότερο, μέχρι το μίγμα να αρχίσει να ροδίζει.
Προσθέστε τα αμύγδαλα, τα καρύδια ή τα κουκουνάρια, αν τα χρησιμοποιήτε, και σοτάρετε ανακατεύοντας μερικές φορές, να ροδίσουν. Κατεβάστε από τη φωτιά.

Επειδή το μίγμα θα κοχλάσει έντονα, πολύ προσεκτικά, φορώντας γάντια κουζίνας, αδειάστε το σιρόπι πάνω στο σοταρισμένο σιμιγδάλι, ανακατεύοντας μία φορά με την ξύλινη κουτάλα.

Σκεπάστε την κατσαρόλα με μια πετσέτα και αφήστε την για 10 λεπτά ώστε οι κόκκοι των δημητριακών να απορροφήσουν το σιρόπι.
Με κουτάλι μεταφέρετε το μίγμα σε φόρμα και αφήστε το να κρυώσει εντελώς. Μπορείτε να το διατηρήσετε το στο ψυγείο για 4 μέρες ή και περισσότερο.

Για να σερβίρετε, ξεφορμάρετε σε ένα πιάτο το χαλβά, πασπαλίστε με κανέλα και φυστίκια και κόβετε σε μικρά κομμάτια, επειδή ο χαλβάς είναι αρκετά χορταστικό γλυκό.

Share

Read More

Κρέμα Λεμόνι (Lemon Curd)

Αν θέλετε να κάνετε μεγαλύτερη ποσότητα, επαναλάβετε τη διαδικασία, μια ακόμα φορά – δεν παίρνει πάνω από 12-15 λεπτά. Εχω διαπιστώσει πως δεν είναι εύκολο να χτυπηθούν και να δέσουν σωστά περισσότερα από 4 αβγά κάθε φορά.

1-lemon-curd-finished1-small_0

Για περίπου 1½ φλιτζάνι  

4 αβγά μέτρια ή μεγάλα
1/3 φλιτζανιού ζάχαρη
ξύσμα από 1 μεγάλο ή 2 μικρά λεμόνια πολύ φρέσκα, κατά προτίμηση βιολογικής καλλλιέργειας
½ φλιτζάνι φρεσκοστιμένο χυμό λεμόνι σουρωμένο
2-3 κουτ. γλυκού μαρμελάδα λεμόνι λιωμένη στο μπλέντερ με το χυμό (προαιρετικά)
4 κουτ. σούπας βούτυρο σε μικρά κομμάτια (προαιρετικά)

5-lemon-curd-ingr-small

Σε μέτρια ανοξείδωτη μεταλλική γαβάθα ανακατέψτε με μίξερ του χεριού μαζί τα αβγά, τη ζάχαρη και το ξύσμα, μέχρι το μίγμα να αφρίσει και να πάρει ανοιχτό κίτρινο χρώμα. Προσθέστε τον χυμό λεμόνι και τη μαρμελάδα καθώς και το βούτυρο, αν χρησιμοποιείτε το ένα ή και τα δύο προαιρετικά υλικά και βάλτε τη γαβάθα πάνω από κατσαρόλα με νερό που βράζει σε μέτρια φωτιά.

6-lemon-curd-small

Με σίρμα ή με το μίξερ του χεριού – εγώ αυτό χρησιμοποιώ – ανακατεύετε διαρκώς το μίγμα, μέχρι να δέσει. Κατεβάστε από τη φωτιά και συνεχίστε να ανακατεύετε για 1 λεπτό ακόμη.

Αν θέλετε, περάστε την κρέμα από μέτρια σίτα, πιέζοντας με σπάτουλα για να αφαιρέσετε τυχόν βώλους. Εγώ παραλείπω αυτή τη διαδικασία.

Μεταφέρετε σε γαβάθα ή σε 2 μικρά βαζάκια και βάλτε πλαστική μεμβράνη ή δίσκους από λαδόχαρτο, που να καλύπτουν όλη την επιφάνεια για να μην κάνει κρούστα.

Αφήστε να κρυώσει και βάλτε στο ψυγείο. Χρησιμοποιήστε την την επομένη για την αυθεντική tarte aux citron (τάρτα λεμόνι) ή για να την φάτε με κουλουράκια, με φρυγανισμένες φέτες από τσουρέκι αλλά και με απλό ψωμί ή scones. Διατηρείται 4-5 βδομάδες.

Share

Read More

Γαλατόπιτα της Λούλας

Τώρα που ανοίγω φύλλο, φτιάχνω συχνά το απλό, Θεσσαλικό γλυκό που μου έμαθε η μακαρίτισα Λούλα Μπάιμπα, από τη Σούρπη, αδελφή της πεθεράς μου, από τις καλύτερες μαγείρισες που έχω γνωρίσει. Την φτιάχνω τώρα το χειμώνα, και πάντα σαν επιδόρπιο στο τραπέζι του Πάσχα.

galatopita

Ταψί 32-33 εκ. —για 8-10 άτομα

1 κουτί γάλα ζαχαρούχο
2 1/2 κουτιά χλιαρό νερό (ξεπλένοντας το κουτί από το γάλα)
1/2 φλιτζάνι σιμιγδάλι ψιλό
1/3 -1/2 φλιτζάνι ζάχαρη (ανάλογα με το γούστο σας)
2 ξύλα κανέλλα
3 αβγά

3 φύλλα σπιτικά ή 6 φύλλα του μπακλαβά
1/3 φλιτζάνι ελαιόλαδο ή ηλιέλαιο, περίπου
2/3 φλιτζάνι αμυγδαλόψιχα χοντρο-αλεσμένη
Ξύσμα από 1/2 λεμόνι, προαιρετικά

Για την κρούστα:
3-4 κουτ. σούπας γάλα

Σε κατσαρόλα, κατά προτίμηση αντικολλητική, και σε μέτρια φώτια, βάλτε το γάλα και το χλιαρό νερό που θα το μετρήσετε στο κουτί του γάλατος καθώς θα το ξεπλένετε καλά. Προσθέστε, ανακατώνοντας, το σιμιγδάλι, τη ζάχαρη και την κανέλλα. Σιγοβράστε ανακατώνοντας, 15 λεπτά περίπου, να πήξει η κρέμα. Κατεβάστε από τη φωτιά και προσθέστε τα 2 αβγά, ένα-ένα ανακατώνοντας. Κρατήστε το μισό κροκάδι από το τρίτο αβγό για να κάνετε την κρούστα και προσθέτε και το ασπράδι στο μίγμα με το σιμιγδάλι, ανακατώνοντας ζωηρά, να ενσωματωθούν τα αβγά στην κρέμα.

Σκεπάστε με λαδόχαρτο ή πλαστική μεμβράνη που θα κολλήσετε στην την επιφάνεια, για να μην κάνει πέτσα, και αφήστε την κρέμα να κρυώσει.

Μπορείτε να ετοιμάσετε μια μέρα πριν την κρέμα, και να τη διατηρήσετε στο ψύγειο.

Προθερμάνετε το φούρνο στους 200 βαθμούς, με τη λαμαρίνα στο κάτω μέρος.

Αλείψτε με λάδι ταψί 32-33 εκ. και απλώστε πάνω 1 σπιτικό ή 2 έτοιμα φύλλα του μπακλαβά. Λαδώστε τα και πασπαλίστε με αμύγδαλα και με το ξύσμα, αν το χρησιμοποιείτε. Απλώστε άλλα 2 ή 1 σπιτικό φύλλο, και επαναλάβετε λάδι και αμύγδαλα, αφήνοντας να περισσεύουν τα φύλλα αρκετά γύρω από το ταψί. Βάλτε και τα τελευταία φύλλα, και αδειάστε την κρέμα στο ταψί, πετώντας τα ξύλα της κανέλλας. Στρώστε την με σπάτουλα, και με ψαλίδι κόψτε τις άκρες των φύλλων που κρέμονται, αφήνοντας περίπου 8 εκ. γύρω. Γυρίστε τα φύλλα να καλύψετε την περιφέρεια της κρέμας, αφήνοντάς την ανοιχτή στο κέντρο. Λαδώστε τα καλά.

Ανακατώστε το κροκάδι που κρατήσατε με το γάλα, και με το μίγμα αλείψτε πλούσια την επιφάνεια της κρέμας και τα φύλλα.

Βάλτε το ταψί στο φούρνο, πάνω στην καυτή λαμαρίνα, και ψήστε 10 λεπτά. Χαμηλώστε το φούρνο στους 180 βαθμούς και ψήστε άλλα 35-40 λεπτά, να ροδίσει καλά η γαλατόπιτα. Καλύψτε χαλαρά με αλουμινόχαρτο, και ψήστε ακόμα 10 λεπτά, να ροδίσει κι από κάτω.

Αφήστε τη να κρυώσει σε σχάρα, και σερβίρετε τη γαλατόπιτα χλιαρή ή σε θερμοκρασία δωματίου.

Share

Read More